Nếu bạn nghĩ rằng lập trình chỉ là một người cô đơn gõ máy tính trong căn phòng tối, hãy suy nghĩ lại!
Với sự phổ biến của công nghệ trong cuộc sống của trẻ em hiện nay, lập trình đã trở thành một chủ đề giáo dục quan trọng trong thế kỷ 21. Nó góp phần vào tăng trưởng kinh tế, cơ hội việc làm và đổi mới sáng tạo. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều tin đồn và quan niệm sai lầm mà các bậc phụ huynh thường có về lĩnh vực này.
Ngay cả những phụ huynh hiểu biết nhất cũng có thể bị cuốn vào những quan niệm sai lầm này. Thật đáng tiếc, điều này có thể khiến trẻ bị hiểu sai hoặc nản lòng khi học lập trình.
Nhưng điều đó không nên xảy ra! Hãy khám phá lý do vì sao lập trình phù hợp với mọi loại trẻ em và những điều quý giá mà trẻ có thể học được từ việc lập trình.
Hãy cùng làm rõ 6 quan niệm sai lầm phổ biến về lập trình cho trẻ em.
6 Quan Niệm Sai Lầm Về Lập Trình Cho Trẻ Em
Quan Niệm 1: Lập trình dành cho những người giỏi Toán
Nhiều người nghĩ rằng phải giỏi toán hoặc đạt điểm cao trong môn Toán thì mới có thể học lập trình. Nhưng thực tế, trẻ em không cần phải biết quá nhiều Toán để bắt đầu học lập trình.
Sự thật: Dù Toán là nền tảng của lập trình, nhưng trẻ chỉ cần kiến thức Toán cơ bản để bắt đầu học. Một số ngôn ngữ và ứng dụng yêu cầu kỹ năng Toán nâng cao như AI hoặc khoa học dữ liệu, nhưng phần lớn lập trình viên không cần đến chúng. Hầu hết các công việc lập trình không vượt ra ngoài kiến thức Toán được học ở trường.
Một nghiên cứu của Đại học Washington còn chỉ ra rằng khả năng ngôn ngữ là yếu tố dự đoán khả năng học lập trình tốt hơn là năng lực toán học. Điều này cho thấy lập trình liên quan nhiều đến ngôn ngữ, cú pháp và logic hơn là các phép tính phức tạp.
Trong các lớp học của chúng tôi, trẻ có thể tạo ra các trang web, trò chơi và ứng dụng thú vị mà không cần đến kiến thức Toán học phức tạp.
Quan Niệm 2: Lập trình chỉ dành cho thiên tài
Lập trình thường được xem như một “phép thuật” chỉ dành cho những thiên tài có IQ cao hoặc “phù thủy Toán học”.
Sự thật: Lập trình không chỉ dành cho những học sinh đứng đầu lớp!
Lập trình đòi hỏi tư duy logic và khả năng giải quyết vấn đề, nhưng không yêu cầu IQ cao. Trẻ không cần phải là thiên tài để thành công. Điều quan trọng là sự kiên trì, chăm chỉ và tinh thần sẵn sàng học hỏi từ sai lầm. Ai cũng có thể rèn luyện những kỹ năng này!
Tôi từng thấy những học sinh với nhiều xuất phát điểm và sở thích khác nhau đều học được lập trình. Quan trọng hơn, học sinh có thái độ học tập nghiêm túc và tình yêu với việc học sẽ tiến xa hơn cả những “thiên tài” bẩm sinh.
Quan Niệm 3: Lập trình chỉ dành cho kỹ sư phần mềm
Chỉ những kỹ sư phần mềm mới cần biết lập trình? Không hẳn.
Sự thật: Kỹ sư chỉ là một trong nhiều ngành nghề có lợi từ lập trình.
Trẻ không cần học chuyên ngành kỹ sư để tận dụng kỹ năng lập trình. Nhiều lĩnh vực như tài chính, y tế, sản xuất… đều cần công nghệ. Lập trình nên được xem là một kỹ năng, không chỉ là một nghề nghiệp.
“Lập trình đã trở thành kỹ năng thứ tư cần thiết, bên cạnh đọc, viết, và làm toán.” – Mark Surman, Giám đốc Mozilla Foundation
Nhiều học sinh trong lớp tôi không có ý định trở thành kỹ sư. Nhưng các em học lập trình vì thích và nhận ra được sức mạnh của nó. Kỹ năng lập trình còn giúp các em sáng tạo và giải quyết vấn đề hiệu quả trong mọi lĩnh vực.
Quan Niệm 4: Lập trình chỉ dành cho người “thuần não trái”
Thuyết não trái – não phải cho rằng mỗi bên bán cầu não phụ trách các chức năng khác nhau, và lập trình thuộc về bán cầu trái: logic, toán học, trình tự. Nhưng thực tế, lập trình còn đòi hỏi sự sáng tạo rất lớn.
Sự thật: Lý thuyết “não trái – não phải” đã bị bác bỏ.
Nghiên cứu cho thấy cả hai bán cầu não đều hoạt động song song và phối hợp với nhau. Không ai hoàn toàn “não trái” hay “não phải”.
Lập trình cũng vậy – nó kết hợp logic và sáng tạo: từ giao diện, tính năng đến đoạn mã – tất cả đều cần tư duy sáng tạo.
Chương trình giảng dạy của chúng tôi được thiết kế để giúp trẻ thể hiện sự sáng tạo qua các dự án cá nhân hóa, chủ đề đa dạng và cơ hội tùy chỉnh. Trẻ em yêu thích nghệ thuật cũng có thể học lập trình thành công như những bạn giỏi logic.
Quan Niệm 5: Lập trình là công việc cô đơn
Nhiều người nghĩ rằng lập trình là hoạt động cô lập, chỉ dành cho người thích làm một mình. Nhưng thực tế thì ngược lại.
Sự thật: Lập trình thường được thực hiện theo nhóm và rất chú trọng đến yếu tố con người.
“Có rất nhiều sự thương lượng trong công việc lập trình. Nếu bạn không thích làm việc với người khác, bạn sẽ ghét lập trình.” – Danielle Feinberg, Pixar Animation
Hầu hết các trang web, ứng dụng, trò chơi đều được tạo bởi một nhóm: lập trình viên, nhà thiết kế, nghệ sĩ, biên kịch… Trẻ cần học cách hợp tác với nhiều người để hoàn thành dự án. Làm việc nhóm giúp trẻ học nhanh hơn và trở thành lập trình viên tốt hơn.
Chúng tôi tổ chức các lớp học nhóm để học sinh học hỏi lẫn nhau và được hỗ trợ bởi các bạn cùng lớp, kể cả ngoài giờ học, qua diễn đàn học sinh.
Quan Niệm 6: Lập trình chỉ dành cho con trai mọt sách
Công nghệ là lĩnh vực nam giới chiếm đa số, nhiều người cho rằng con trai phù hợp với lập trình hơn con gái.
Sự thật: Con gái cũng có khả năng lập trình như con trai.
“Tôi yêu nghệ thuật, tôi yêu lập trình, và giờ tôi có thể làm phim.” – Danielle Feinberg, Cử nhân Khoa học Máy tính, Harvard
Không có bằng chứng khoa học nào cho thấy con trai giỏi lập trình hơn con gái. Sự khác biệt thường đến từ định kiến xã hội và sự thiếu khuyến khích. Nhiều bé gái mất hứng thú với công nghệ từ tiểu học do những định kiến này.
Chúng tôi khuyến khích cả bé trai và bé gái tham gia các lớp học lập trình. Trong thực tế, tôi thấy nhiều học sinh nữ yêu thích và giỏi lập trình không kém gì các bạn nam. Đội ngũ giáo viên của chúng tôi cũng cân bằng giới tính để tạo hình mẫu đa dạng cho học sinh.
Tại sao trẻ nên học lập trình?
Tác động của công nghệ đến cuộc sống hàng ngày của trẻ là không thể phủ nhận. Công nghệ sẽ là một phần thiết yếu trong tương lai của các em, vì vậy lập trình đã trở thành một kỹ năng cơ bản.
Dù trẻ yêu thích khoa học, công nghệ hay nghệ thuật, lập trình đều là một công cụ hữu ích. Nó giúp trẻ hiểu thế giới xung quanh, phát triển kỹ năng học tập và nghề nghiệp, đồng thời rèn luyện tư duy sáng tạo, sự tự tin và kỹ năng giao tiếp – những điều cực kỳ quan trọng để thành công trong tương lai.
Hơn hết, lập trình biến trẻ từ người tiêu dùng thụ động thành những người sáng tạo.
Sự thật? Trẻ em nào cũng có thể học lập trình!
Đừng để những quan niệm sai lầm này ngăn cản con bạn. Với sự hỗ trợ và công cụ phù hợp, mọi đứa trẻ đều có thể học lập trình.
Chương trình của Kidtech được thiết kế để trở thành các lớp học lập trình thú vị và hiệu quả nhất cho học sinh tiểu học, trung học cơ sở và trung học phổ thông. Với chương trình học có cấu trúc rõ ràng, học sinh được khơi gợi sự hào hứng khi học lập trình. Trẻ rèn luyện được kỹ năng giải quyết vấn đề, tư duy logic và tư duy máy tính. Theo thời gian, các em sẽ từ người mới bắt đầu trở thành chuyên gia lập trình.